ಗುಹೆ ಎಂದರೆ ಸಾಕು ಮನಸ್ಸಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಬುಗಿಲೇಳುತ್ತವೆ. ಅದೇಕೆ ಇಲ್ಲಿದೆ? ಯಾರು ಮಾಡಿದ್ದು? ಅದರಲ್ಲಿ ಏನಿದೆ? ಒಳಗೆ ಹೋಗುವುದಾ ಬೇಡವಾ? ಭಯಾನಕ ಪ್ರಾಣಿ ಇರಬಹುದಾ? ಹೀಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳ ಸರಮಾಲೆಯೇ ಇರುತ್ತವೆ. ನಿಜ, ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ನೋಡಲೇ ಬೇಕಾದಂತಹ ಹಾಗೂ ಕುತೂಹಲ ಕೆರಳಿಸುವ ಗುಹೆಯೊಂದರ ಪರಿಚಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳೋಣ ಬನ್ನಿ…
ದಾಂಡೇಲಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಸ್ಥಳಗಳಿವೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಕವಲ ಗುಹೆ. ನೀವು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಮೊದಲು ಕರ್ನಾಟಕದ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ಪೂರ್ವಾನುಮತಿ ಪಡೆಯಬೇಕು ಈ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಮಹಶಿವರಾತ್ರಿಯ ಘಟನೆಯ ಮೇಲೆ ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಗುಹೆಗಳಿವೆ, ಅದು ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಟಾರ್ಚ್ ಅಥವಾ ಬೆಳಕನ್ನು ಬೆಳಕಿನ ಮೂಲವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು, ಅದು ಪ್ರದೇಶದ ಗೋಚರತೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಗುಹೆಯ ಒಳಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಬಾವಲಿಗಳ ವಾಸನೆ ಮೂಗಿಗೆ ಬಡಿಯುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಲ್ಲೇ ಸ್ವಲ್ಪ ಮರೆಯಲ್ಲಿ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಬಾವಲಿಗಳು ಕುಳಿತಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಮುಂದೆ ಹೋದಂತೆ ಗುಹೆಯ ಜಾಗ ಇಕ್ಕಟ್ಟಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗೇ ಮುಂದೆ ಸಾಗಿದರೆ ಗವಿಗಂಬಗಳಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.
375 ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳ ಹಾರಾಟವನ್ನು ಏರುವ ಮೂಲಕ ಕವಲ ಗುಹೆಗಳನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು. ದಾಂಡೇಲಿಯಿಂದ ಸುಮಾರು 25 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಈ ಸುಣ್ಣದ ಗುಹೆಗಳು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಶಿವ ಲಿಂಗವನ್ನು ರೂಪಿಸಿವೆ. ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಶಿವ ಲಿಂಗದ ಒಂದು ನೋಟವನ್ನು ಪಡೆಯಲು, ಪ್ರವಾಸಿಗರು 40 ಅಡಿ ಆಳದ ಅಂಕುಡೊಂಕಾದ ಕಿರಿದಾದ ಸುರಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಲ್ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಗುಹೆಗಳು ಇತಿಹಾಸಪೂರ್ವ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಹಾವುಗಳು ಮತ್ತು ಬಾವಲಿಗಳು ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದ ಯುಗಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ರೂಪುಗೊಂಡ ಈ ಗುಹೆಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು ಸ್ಟ್ಯಾಲಗ್ಮೈಟ್ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಆಯಾಮದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಚಿಕ್ಕದಾದ ಈ ಗುಹೆಗಳು ಕಾಳಿ ನದಿಯು ಕೆಳಗಿನ ಕಣಿವೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ನೋಟವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಶಿವಲಿಂಗದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಕಲ್ಲು ಇದೆ, ಅದು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಹನಿ ನೀರಿನಿಂದ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಈ ನೀರು ಮೊದಲು ಹಾಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಈಗ ಅದನ್ನು ನೀರಿಗೆ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ, ಇದು ಶಿವಲಿಂಗವನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ ಸುಣ್ಣದ ನೀರು ಎಂದು ಕೆಲವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಗುಹೆಗೆ ಹೋಗಲು ಇಲ್ಲಿ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 8 ರಿಂದ ಸಂಜೆ 5ರ ವರೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಅನುಮತಿದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಪ್ರವೇಶ ಶುಲ್ಕವೆಂದು 10 ರೂ ಕೊಡಬೇಕಾಗುಗುವುದು. ತಲುಪುವುದು ಹೇಗೆ: ಈ ಗುಹೆ ದಾಂಡೇಲಿಯಿಂದ 25 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ನೀವು ಸ್ವಂತ ವಾಹನವನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ